20. Oude herinneringen ophalen in Cetinje

Tik, tik, tik! Tik, tik! Veel gekrabbel en gekras. “Wel verdorie, hoe veel katten zitten er inmiddels op het dak? Wat een herrie!” We gaven een beuk tegen het plafond en nog een en nog een. Het hielp niets. Pas toen we de rolluiken lieten schieten, vlogen er ineens vijf eksters naar de naastgelegen bosjes. Wat moesten die beesten nu in hemelsnaam op ons dak? Als er morgen een kameel naast mijn raam staat, als ik wakker word, dan gaat dat me echt helemaal niets meer verbazen! Hij mag trouwens met liefde mijn nachtmerries vervangen, want ik ben zo onderhand wel zowat door mijn suikerklontjes heen. Pfff!

Omdat we op de hoogvlakte overnacht hadden en het al richting temperaturen onder nul ging, hadden we zowaar een slaapzak en een fleecedeken op bed! Ernstig. Gisteren was een laken nog genoeg! Hup, snel uit bed, voordat het circus hier zijn tenten op gaat slaan, je weet met ons maar nooit en wegwezen. De zon scheen al lekker, maar er woei een tamelijk frisse wind. Om 11.00 uur reden we weg. Er wordt hier in Zabljak enorm gebouwd en dan vooral de typische vakantiewoningen met de superlange en steile daken. Dit in verband met de grote hoeveelheden sneeuw die hier ’s winters vallen en dan gemakkelijk naar beneden kunnen rollen. Wij vinden het net kabouterhuisjes. Ik denk dat 80% van de woningen hier voor het toerisme is! Zabljak is de meest toeristische plek van het binnenland.

Bij het tankstation bracht Gerard ook de banden weer even op spanning en ik ging met de pompbediende een paar woorden Montenegrijns leren, wat hij erg leuk vond. Ik schreef de uitspraak echter fonetisch op, waarop hij mijn pen pakte en de officiële spelling erachter schreef. Hij vertelde dat er hier ’s zomers veel Nederlanders kwamen, maar dat hij het maar koude mensen vond. Erg op zichzelf. Maar mij niet. Nou, dat valt dan weer mee. Het was een leuk contact en de eerste vijf woorden hebben we weer te pakken.

Het eerste deel van de rit naar Cetinje, waar we volgens de tomtom zeker drie uur over zouden doen, was mooi. Licht golvende velden, af en toe een huisje en de hoge bergen op de achtergrond. Koeien, schapen, geiten en paarden lopen hier zelfstandig rond. Er staan geen hekken en ’s avonds lopen ze gewoon zelf naar huis. Reuzehandig.

De herfst laat zich al goed zien. Net waaiden er een paar frisgele blaadjes van een boom. De achtergrond was al behoorlijk donker, maar op de dwarrelende blaadjes scheen nog een laatste zonnestraal. Wauw, het was net dansend goud! Heel mooi en helaas geen foto.

We leven al dagen op brood en bananen en die moesten we vandaag bij de Idea weer inslaan. Maar we gaan al steeds gezonder leven, want zowel gisteren als vandaag hebben we al druiven op en zojuist kochten we ook sinaasappelchocola en perenlikeur. Je ziet, wij zijn goed bezig met ons fruit! Uiteraard zat er bij terugkomst weer een hond voor de deur, maar dat verbaast me al helemaal niets meer. En ja, ook dit was weer een schattig, aandoenlijk diertje. We worden danig op de proef gesteld!

De weg duurde lang omdat er drie flinke bergpassen in zaten. Jemig, je werd gewoon duizelig van al die haarspeldbochten. Na een uur ben ik gaan liggen, om meteen in slaap te vallen. Vlak voor de hoofdstad Podgorica maakte Gerard me wakker. Er wordt ook hier druk aan de weg getimmerd en er staan weer heel wat nieuwe gebouwen langs de kant van de weg. In de verte zagen we nog net de ‘overwinningsbrug’ van de stad staan, waarnaast we de vorige vakantie overnacht hadden.

Rond 15.00 uur waren we dan in Cetinje en vonden heel gemakkelijk een parkeerplekje. Cetinje is de voormalige hoofdstad van Montenegro en heel wat gezelliger dan het suffe Podgorica. Dat is echt de saaiste hoofdstad ooit. Hoewel het weer helemaal bijgetrokken was, was het toch vrij rustig in het stadje. Er was amper een souvenirwinkeltje open en we konden niet eens een kaart kopen. In een kledingzaak werd ik zowat besprongen door de twee medewerksters, terwijl ik alleen maar even wilde kijken. Ik pak één jurk en zij duwden er steeds meer in mijn handen! Echt Italiaans antiek en weet ik veel wat nog meer. Ik dacht dat die dingen € 15,00 kostten, maar er bleek nog een zwaar weggevallen 4 achter te staan. “Wat? € 154? Tijd om weg te gaan. Dovidzenja en niet tot de volgende keer!”De winkelstraat oogde licht verlaten, de terrassen waren zo goed als leeg en af en toe zag je nog een enkele toerist lopen. De smid hamerde op de maat van de muziek op zijn aambeeld en de drie Chinese toeristen mochten hem helpen.

De musea hebben we sowieso links laten liggen en het klooster hebben we alleen van dichtbij gezien. Hier waren we twee jaar geleden niet welkom, omdat een toerist per definitie niet gelovig is. Aldus de daar werkende pater. Hier hadden we geen zin meer in. Wel hadden we hier een irritant bedelend kind, dat er qua kleding behoorlijk goed uitzag. Zijn schoenen waren flitsender dan die van Gerard! Aldus Gerards eigen woorden! Het joch was vrij hardnekkig en wij waren blij, dat we daar in gesprek raakten met de hamerende Chinees van net. Daarna begon het vervelende ettertje weer, maar kwam er gelukkig een agent aan. Nou, één ding is zeker: hij kon heel hard rennen op die schoenen van hem.

We hebben het winkeltje nog opgezocht (en zelfs gevonden) waar we twee jaar geleden zo ontzettend hartverwarmend werden geholpen, toen het weer ineens omsloeg en ik als diepvrieskip in de rolstoel zat. Zij heeft me toen helemaal in een grote deken ingepakt. We vertelden het haar en ze wist het nog! Helemaal enthousiast liep ze achter ons aan. We moesten mee. Even later stonden we op een nieuw pleintje vol kramen, waar de dagelijkse markt gehouden wordt en erlangs stonden nog wat winkeltjes, waaronder een tweede van haar, waar nu alle dekens lagen. Die wilde ze per se aanwijzen. Het was leuk, dat we elkaar nog herkenden! Een straathoek verder heb ik me nog een cape laten aansmeren bij een dubieus winkeltje qua mode, maar hij zit lekker warm! Het zal me niet gebeuren, dat ik voor een tweede keer als diepvriesmaaltijd deze stad ga verlaten!

De straten zijn nog steeds belabberd, de weggetjes in het park lijden aan zwaar achterstallig onderhoud, de eens zo statige toegangspoort hangt van metaalmoeheid en betonrot op zijn laatste benen en ligt binnen een paar jaar wel plat, als niemand er wat aan doet. Pal naast het presidentieel paleis waar nu een rode loper ligt, die gewoon zeer doet aan je ogen, staat het ooit zo luxueuze Hotel Grande, dat van vijf sterren naar min drie is gezakt. Het ziet er vreselijk aftands uit, is dan ook gesloten en je begrijpt niet, dat ze zoiets naast het paleis laten staan. Of wel. Het paleis komt nu wel goed over! Ook het krakkemikkige kermisje met de caravans, die twee jaar geleden al geen banden meer hadden, stond er nog. Er was alleen niemand meer te zien. Het laagje rijkdom is nog maar heel dun, het gribusgehalte schijnt er nog gemakkelijk doorheen.

We waren moe en hadden niet veel zin om wat te ondernemen. We liepen een beetje met onze ziel onder de arm. “Tja, wat doen we hier eigenlijk? Ik heb het inmiddels wel weer gezien.” De hoogste tijd om weer verder te gaan. Het was nog niet zo laat en nu konden we met een beetje mazzel nog net die prachtige rivier zien, die zich helemaal rond een berg slingert om een stukje verder in het beroemde Skadarmeer uit te monden. Destijds waren we helemaal lyrisch over dit stukje natuur en hebben we er zelfs een boottocht over gemaakt. Maar nu zag het er heel anders uit. Het water was donker, het frisse was al lang van de vele waterplanten af en bovendien stonk het overal aan de kant als een kudde reigers. Hier en daar hingen wc-papier en gebruikte inlegkruisjes vrolijk in de struiken te wapperen, vergezeld van ingedeukte blikjes bier en andere troep. En overal die stank alsof je met twee schoenen tegelijk in een berg hondenpoep was gesprongen. We waren er dan ook voor ons doen best snel weg. Maar goed, we hebben het toch nog even gezien en het is met een knijper op je neus best mooi. Morgen geven ze in de hele Balkan slecht weer op. Veel onweer en regen en nu hebben we het toch nog even kunnen zien. Daarna zijn we snel teruggereden naar de camping in Rijeka Crnojevica, waar we strak langs de oude, romantische brug staan. Best een goed plekje. Zeker als je nagaat dat we wel met 7 busjes op het terrein bivakkeren!

Het is de camping waar we ooit dat Bert-en-Ernieverhaal geschreven hebben over die vreselijk irritante, snobistische maar superdomme Duitsers. We moesten al lachen, toen we het terrein opreden. Wat een stel was dat! Zo en nu gaan we eten. De perenlikeur is trouwens fantastisch, hier kan geen homeopathisch ranzig drankje tegenop. Ik was na twee glaasjes helemaal zen en na twee slokjes van de beroemde Montenegrijnse Vranacwijn, kon ik amper mijn bord nog vinden.

Morgen houden we hier zeer waarschijnlijk een rustdag in verband met het opgegeven slechte weer. Tussen de buien door hopen we nog even in het dorpje te kunnen lopen, dat er vreselijk arm uitziet. Ze zouden er volgens ons veel meer uit kunnen halen. Hiervandaan vertrekken veel bootjes naar het prachtige en wereldberoemde Skadarmeer, er staan nog wat gezellig uitziende restaurantjes, maar de gewone huizen en panden, waarin ooit een winkel zat, staan helemaal op instorten! En triest, dat je dan in een flat, waarvan je denkt, dat je er niet eens zonder levensgevaar in kunt, gewoon mensen met een tasje boodschappen naar binnen ziet sjokken! Het verschil met de kust is groot. Heel groot!

Ze geven voor vannacht zwaar onweer op. En we zitten ook nog in de bergen en daar kan het hier dagen blijven hangen. Hopelijk valt het mee en kunnen wij een beetje bijkomen! Ik denk, dat ik voor de zekerheid die fles perensap maar op het aanrecht zet! Ja, want de dokter zei pas nog, dat ik echt veel meer moest gaan drinken!