75. Stolac

Vanmorgen had Gerard naar zijn chef ge-sms’t om te vragen of hij er één vakantiedag bij kon krijgen. En jawel, dat kon. Dat betekent, dat wij nu nog heerlijk een paar dagen in Bosnië kunnen toeren! Yes!

Om 13.45 uur reden we weg uit Trebinje en zagen meteen agenten die snelheidscontrole hielden. Jemig, in het stadje zelf hadden we het net ook al gezien. Maar gelukkig laten ze ons steeds met rust. Tja, we gaan ook als een slak! Maar wat een oude, verroeste stopbordjes hebben ze hier nog. Het deed ons aan Macedonië denken, waar eens een agentje achter een hooiberg tevoorschijn sprong, ons een boete aan wilde smeren en er vervolgens haastje-repje met onze paspoorten vandoor ging. Pas ruim een uur later konden we toen weer verder.

Net na de stad zagen we enorme wijngaarden, waar mensen met de hand de druiven aan het oogsten waren. In de rivier waar we langs rijden, zien we om de haverklap grote waterraden, die het nog doen, een verkopertje met een paar meloenen, een veldje met tabak, kale bergen met hier en daar plukjes groen – het zijn vast Dalmatische bergen – en even later zelfs een lavendelveld! In Slovenië, Kroatië, Montenegro en hier, overal zien we lavendelproducten, maar nu dan eindelijk een veld. Helaas was het al geoogst.

De wegen zijn hier breder, maar er zitten veel kuilen en hobbels in. En dan die verkeersdrempels waar de verf bijna af is. Als je net een bordje mist, wordt je gewoon gelanceerd! En over bordjes gesproken, echt álles is hier cyrillisch! Gelukkig wordt er langs de doorgaande wegen nog wel vertaling onder gezet. We proberen het cyrillisch te lezen, maar zijn het bord al gepasseerd eerdat we de eerste 4 letters hebben. Zucht. Maar ach, eigenlijk vinden we het best leuk. Geen euro’s, maar BIM’s en ook nog een andere taal. Het verhoogt toch je vakantiegevoel.

Na een tijdje werd het rijden saai. Alleen maar suffe struiken en eentonige bergen. Wel een aparte wolk, waar we een dansende Derwisj in zagen. Toch leuk, want we zijn net naar zo’n klooster onderweg. Ook nog een paar slangen op de weg. Bah. ‘k Heb liever een schildpad. We willen heel graag een wegenkaart van Bosnië kopen, maar tot nu toe lukt het niet. Of de schaal is zo vreselijk, dat je er niets aan hebt of ze hebben niets. Maar ze verkopen wel boormachines bij de tankstations. Tuurlijk. Echt logisch.

Bij tankstation drie zagen we een niet al te gecultiveerd veld tussen de half afgebouwde huizen liggen. Er waren van een paar palen en een stuk plastic een soort kassen gemaakt, waar eindeloze rijen tabaksbladeren onder hingen te drogen. Leuk! Onderweg zagen we nog wel meer tabaksveldjes, maar ze zijn vrij klein. Ik denk dat ze het voor eigen gebruik verbouwen. Ook de potten met honing, de flessen drank en de kratjes fruit ontbraken vandaag niet. Maar die zagen we alleen in de buurt van een dorpje en die zagen we niet echt veel. Jemig, volgens mij is Bosnië nog aardig ongerept.

In Stolac gingen we even uit de camper. Er zitten behoorlijk wat kogelgaten in de gebouwen. En niet te klein! Er stonden gribushuizen, maar ook nieuwe. Ook de moskee zag er hartstikke nieuw uit. Ervoor zo’n ‘tuinhuisje’ met allemaal kraantjes waar je je kon wassen voordat je de moskee in ging. De moskee zelf was niet verlicht. We zagen wat Arabische teksten, een preekstoel en een dik Turks tapijt op de vloer, waarop twee mensen aan het bidden waren.

Rondom de moskee wemelde het van de terrasjes, waar nu bijna niemand zat. Verbazingwekkend hoe veel stoelen er stonden. Er loopt hier behalve ons niet een toerist? Het zag er best leuk uit en we werden nergens aangeklampt. Er zouden hier nog 3 Ottomaanse bruggen moeten liggen, maar die zagen we niet. We gaan weer verder.

We zaten echter nog geen 5 minuten in de auto of Gerard zag langs de weg ineens zo’n brug liggen. Hij besloot te keren, zodat ik hem ook zou zien. Even eruit voor een foto en toen was hij mij kwijt. Ik keek even om de bocht, en nog een. Ook hier stonden mooie, nieuwe huizen al dan niet met een prachtige, houten veranda. Net als in het andere deel en het stadje van gisteren vonden we het hier best wel Turks en niet alleen omdat hier moskeeën stonden. Maar wat een straat! Ik was verbijsterd en ging Gerard halen.

Op een gegeven moment wilde ik oversteken en komt er een auto aan. Ik stop halverwege de weg en kijkt of de auto links- of rechtsom wil. En ineens rijdt die debiel me zowat aan terwijl hij me strak aankeek. Gatver! Wat een lul! Net als toen met die stalkers, waar ik vannacht notabene net over gedroomd had. Zou het een waarschuwing geweest zijn? Licht verbijsterd was ik wel.

Samen met Gerard liep ik even later weer het straatje in waar heel zwaar gevochten moet zijn. Overal kogelgaten in de muren en compleet kapotgeschoten huizen. De halve stad moet in puin geschoten zijn. Echt heel heftig! Voor een van de zwaarst beschoten panden lagen 5 grafstenen met naam en foto als stille getuigen van een afschuwelijke tijd. Zij hadden hun leven gegeven voor de vrijheid. Dit was echt nog een stad vol littekens.