99. Een beetje in het water gevallen

Erzurum hebben we niet meer gehaald. Het is in dit land ook zo vroeg donker! Het landschap is hier ontzettend mooi en we vinden het zonde om er dan in het donker doorheen te crossen. Net op het moment dat we dachten dat het vinden van een overnachtingsplek nog wel eens moeilijk zou kunnen worden, zagen we een restaurantje waar het stikte van de auto’s en vrachtwagens. Dit leek ons wel een goede plek.

Het plekje was ’s avonds inderdaad wel aardig, maar dat veranderde al snel. Wij dachten dat we naast een lokanta stonden, maar helaas bleken we de erachter gelegen moskee zonder minaret, maar met prima luidsprekers over het hoofd gezien te hebben. Chiiiiiiiiiiiiiiiiiiiips! En dat om 5.30 uur... We schrokken ons kapot en dachten minstens aan een bomaanslag of iets dergelijks.

Maar goed, we waren dus erg vroeg wakker en konden op tijd vertrekken. De stad Erzurum ligt op maar liefst 1853 meter boven zeeniveau op de Oost-Anatolische hoogvlakte. En hoe dichter we bij de stad kwamen, des te meer de lucht dichttrok. We zagen hier weer veel grote kuddes koeien en straatarme dorpjes. En dan de wegen. Al maanden zijn deze heerlijk rustig. We schatten dat we hooguit zo’n 10 auto’s per uur zien. Wij wennen nooit meer in Nederland, dat moge duidelijk zijn.

Erzurum, de hoofdstad van Oost-Turkije moet één van de conservatiefste steden van het land zijn. We hebben onderweg inderdaad al wel wat zwarte, bijna volledig geblindeerde soepjurken voorbij zien komen, die de wegen onveilig maken. Ook rijden er hier weer paard en wagens. Die hadden we vanaf Bulgarije al niet meer gezien.

Het parkeren in Erzurum werd aanvankelijk niets. Alle mensen, wat een topdrukte. Het leek wel de dag voor Sinterklaas of zo. Misschien dat de mensen elkaar ook cadeaus geven als de Ramadan voorbij is? Dat is overmorgen al. Het draait volgens ons toch echter vooral om snoepgoed. De winkels en markten puilen er tijdelijk zwaar van uit. Toen we eindelijk een parkeerplaatsje gevonden hadden, goot het inmiddels van de regen. En eer dat we de straat uit waren, stond ik al tot aan mijn enkels in het water.

De toeristische hoogtepunten van de stad zouden allemaal bij elkaar moeten liggen. Daar zijn wij niet vies van. Zeker met dit weer niet. We begonnen bij de Ulu camii (moskee). Het was hier goed te merken dat de inwoners behoorlijk zwaar op de hand zijn. Ik had m’n schoenen nog maar net uit, of ik werd al bij m’n arm gepakt en vriendelijk maar dringend meegetroond naar het vrouwengedeelte, waar je dus geen fluit van de hele moskee zag. Dit gedeelte was helemaal afgezet met kamerschermen, waar ook nog eens doeken overheen hingen. Gelukkig mag je, als de dienst voorbij is wel overal lopen.

Na de dienst bleven er een aantal mannen over om gezamenlijk uit de koran te lezen. Ik vond het meer op zingen lijken, maar Allah. Daarna volgden de Koranschool met zijn 2 aparte minaretten. Het schitterende portaal van wel 30 meter hoog, stond helaas in de steigers. Op de markt was alles afgedekt in verband met de keiharde regen, behalve de slager, die net een schaap geslacht had. De bloedende restanten lagen ‘gezellig’ in een emmertje onder de rest van het dier dat triest in de regen aan een waslijntje schommelde. De bazaar waar ik erg veel zin in had, bleek slechts een straatje sieradenwinkels te zijn. Bah, daar gaat m’n fleurige Turkije gevoel. Ik had gehoopt op een extase voor al m’n zintuigen. Fleurige sjaals, geurige kruiden, Oosterse gewaden en vrolijke muziek. Maar nee. Er lagen alleen maar stomme kettingen.

De mensen op straat zien er hier erg sjofel, arm en ook wel onnozel uit. Het klinkt niet aardig, maar als je ze naar je ziet kijken dan is het woord toch heel redelijk gekozen. Gelukkig blijken de meeste mensen wel vriendelijk te zijn. Bij de 'Lala Pasja nog wat' moskee was het andere koek. Voor de ingang stonden een paar irritante kinderen, die bléven zeuren of we iets nutteloos wilden kopen. Ze waren ook erg brutaal. Maar na deze hindernis met veel glimlachjes genomen te hebben, waren we dan toch binnen. De moskee zelf was wel aardig, maar we vonden de nepbomen met bloemen van lichtjes ervoor een stuk mooier. Zeker toen ze aangingen. Het was bijzonder sfeervol.

Toen we de moskee uitgingen, bleken de ettertjes er nog steeds te staan. Daar waren we al bang voor. Ze begonnen meteen weer te zeuren en te schelden. Op een gegeven moment gingen ze zelfs slaan, schoppen en met schoenen gooien. Wat een rotkinderen! Gerard is er nog achteraan gerend, samen met een Turk die net passeerde, maar het tuig was al verdwenen.

Omdat er vlakbij een agent liep, besloten we er iets van te zeggen. Alleen ter kennisgeving. Wat denk je? Zitten we even later achter in de boevenwagen en werden meegenomen naar het bureau. Onderweg kreeg Gerard een telefoon in de handen gedrukt en moest hij het verhaal vast aan een ander vertellen die wat Engels sprak, maar niets begreep. Bij het bureau aangekomen, ging net de sirene van de moskee af, ten teken dat ze mochten gaan eten. Wij werden ergens op een bank gedeponeerd en werden daarna straal vergeten. Tja, daar zit je dan. Na een kwartier liep Gerard toch maar eens naar de tafel om naar hun plannen met ons te vragen. “Ja, ja, dat zien we zo wel. Kom eerst maar eens mee-eten.” Van Gerard had ik al gehoord dat het stonk en er veel in het vet drijvende kippenpoten lagen, dus dat aanbod sloegen we maar af. Had ons op straat dan ook uit laten praten, we willen helemaal geen aangifte of zo doen! We vroegen alleen of ze van dat gedoe met die kinderen op de hoogte waren en of dit hier misschien ‘normaal’ is.

We wilden gewoon weg. Na enige tijd konden we dan weer gaan. Fijn hoor, nu moesten we dat hele roteind nóg een keer lopen! Hadden we net alle bezichtigingen gehad en konden we nog net een kwartiertje shoppen, belandden we in de politiewagen die ons een stuk buiten het centrum bracht. Het leek wel levend monopolie: 'U verlaat de gevangenis zonder te betalen en gaat direct terug naar start'. Nu moeten we de hele wandeling wéér in de regen lopen. Bedankt jongens!

Halverwege zijn we een çorbasì ingedoken. De Turken hebben voor ieder dingetje een aparte winkel of eetgelegenheid, zo ook voor de soep. Hier kwamen we weer een beetje op temperatuur en krachten. Wij als verwende westerlingen verwachtten een uitgebreide kaart, maar zo moeilijk werd het ons niet gemaakt. Wil je linzensoep of niet? Nou, dat wilden we wel. Samen met de teil brood, waar je een half weeshuis mee te eten kon geven, vulde het prima.